TEMAT:

Problem wszystkich?
Lato w pełni, skwar doskwiera. Pojawia się ochota, by wybrać się na łono natury i wypić zimne piwo z przyjaciółmi. Siadamy wygodnie na trawie i wtedy pojawia się strażnik miejski lub funkcjonariusz policji. ,,Będzie mandacik za picie alkoholu w miejscu publicznym" – słyszymy. Zaryzykuję stwierdzenie, że nawet jeśli większości czytelników tego artykułu nie dotknęły opisane wyżej przykre konsekwencje spożywania alkoholu ,,pod chmurką", to z tym problemem zetknął się jakiś członek ich rodziny, przyjaciel czy znajomy. Aby pokazać jak powszechnie łamane są przepisy zakazujące spożywania alkoholu w miejscach zabronionych ustawą lub uchwałą rady gminy można przywołać choćby statystyki dotyczące większych miast. Dla przykładu w 2013 r. warszawska straż miejska w związku ze spożywaniem alkoholu w miejscach zabronionych i usiłowaniem spożywania alkoholu wystawiła 29425 mandatów karnych! Trudno wyobrazić sobie jaka liczba mandatów jest wystawiana rok rocznie w skali całego kraju. W związku z powszechnością tego zjawiska wydawać by się mogło, że każdy z nas zna regulacje dotyczące zakazu spożywania alkoholu ,,pod chmurką" i ma świadomość, których miejsc dotyczy zakaz. Ale czy tak jest naprawdę?

Miejsca objęte zakazem spożywania napojów alkoholowych
Zakaz spożywania alkoholu w miejscach publicznych jest bardziej zwyczajowym niż prawym sformułowaniem. W rzeczywiści zakaz spożywania napojów alkoholowych nie dotyczy wszelkich miejsc publicznych, ale tylko miejsc wskazanych wprost w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Przepisy tej ustawy zabraniają spożywania, sprzedaży i podawania alkoholu: na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich, zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego żywienia pracowników, w miejscach i czasie masowych zgromadzeń, w środkach komunikacji miejskiej z wyjątkiem wagonów restauracyjnych i bufetów w pociągach, w których dopuszcza się sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów alkoholowych do 4,5% zawartości alkoholu oraz piwa oraz w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe. Zakaz spożywania alkoholu dotyczy również ulic, placów i parków, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów. Zakaz sprzedaży, podawania i spożywana obejmuje również ośrodki szkoleniowe, w odniesieniu do napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu, a także sprzedaży i podawania napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu w domach wypoczynkowych. Ustawa zezwala sprzedawać, podawać i spożywać napojem alkoholowe zawierające więcej niż 4,5% alkoholu na imprezach na powietrzu, ale tylko za zezwoleniem i tylko w miejscach do tego wyznaczonych.

Gdzie nie jest zakazane, jest dozwolone
Ustawa wymienia miejsca objęte zakazem w sposób wyczerpujący. Choć miejsc tych jest sporo, to dopuszczalne jest spożywanie alkoholu we wszelkich miejscach niewymienionych w ustawie, np. na terenie plaż miejskich, lasach, w bramach, na placach zabaw, podwórkach przylegających do kamienic czy osiedli. Należy jednak uważać, bo można zostać ukaranym mandatem w sytuacji, gdy powyższe miejsca są częścią ulicy, placu czy parku. W takiej bowiem sytuacji mandat jest nieunikniony. Na przeszkodzie amatorom spożywania alkoholu na świeżym powietrzu może stanąć także uchwała rady gminy. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi upoważnia bowiem radę gminy do wprowadzenia czasowego lub stałego zakazu sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych w innych niewymienionych w ustawie miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy.
Istotne dla mieszkańców Słubic jest to, że obecnie nie obowiązuje uchwała Rady Miejskiej w Słubicach, która wprowadzałaby czasowy lub stały zakaz podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych w innych miejscach niż wymienione w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, tym samym zakaz dotyczy tylko miejsc wymienionych w ustawie.

Usiłowanie też karalne
Istotnym jest, że ucieczką od odpowiedzialności nie jest to, że funkcjonariusz służ porządkowych nie złapał nas na gorącym uczynku, a więc z butelkę czy puszką alkoholu w dłoni. Karane jest bowiem nie tylko spożywanie alkoholu w miejscu niedozwolonym, ale nawet usiłowanie spożycia. Problematyczne jest określenie, w którym momencie dochodzi do naruszenia przepisów w przypadku usiłowania. W dużej mierze pozostaje to do oceny funkcjonariuszy policji czy straży miejskiej. Z praktyki służb porządkowych wynika, iż już samo przebywanie w miejscu niedozwolonym z otwartą butelką z procentowym trunkiem, może skutkować otrzymaniem mandatu karnego.

Mandat? Nie dziękuję!
W sytuacji, gdy nie poczuwamy się do odpowiedzialności, nie musimy poddać się karze za przewinienie, którego się nie dopuściliśmy. Istnieje możliwość odmowy przyjęcia mandatu, o czym funkcjonariusz ma obowiązek nas poinformować. W takiej sytuacji można się spodziewać wezwania na komisariat Policji celem złożenia wyjaśnień, a następnie sprawa zostanie rozstrzygnięta przez Sąd. Należy jednak liczyć się z ryzykiem niekorzystnego rozstrzygnięcia sprawy, co będzie się wiązać z koniecznością poniesienia kosztów sądowych. Jeśli więc sprawa jest dwuznaczna, należy się zastanowić, czy opłaca się podjąć takie ryzyko.

Łukasz Rostankowski

Czyli mogę pić na podwórku przed blokiem?

Aby odpowiedzieć na Pana pytanie warto byłoby je sprecyzować. Dopuszczalność spożywania alkoholu ,,pod blokiem'' zależy od tego w jakim konkretnie miejscu jest spożywany. Z przepisów wynika bowiem zakaz spożywania napojów alkoholowych m.in. na ulicach, placach i parkach. Zgodnie z przepisami prawa i orzecznictwem przyjmuje się, że ulica to nic innego jak droga publiczna. Droga zaś to wydzielona przestrzeń, w skład, której wchodzi jezdnia, pobocza wraz z rowem odwadniającym, chodniki, drogi dla pieszych oraz dla rowerów, a także torowiska szynowe, które znajdują się w obrębie pasa. Droga, niezależnie od funkcji, którą pełni, zawsze składa się z jezdni, natomiast występowanie pozostałych elementów uzależnione jest od przeznaczenia drogi. Droga (ulica) kończy się tam, gdzie kończy się chodnik, podobnie sytuacja wygląda w przypadku placu. Z racji tego, że na terenie Słubic nie obowiązuje uchwała Rady Miejskiej, która wprowadzałaby czasowy lub stały zakaz podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych w innych miejscach niż wymienione w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, dozwolone jest spożywanie napojów alkoholowych poza granicami drogi, placu czy parku. Oczywiście spożywanie napojów alkoholowych jest niedozwolone także w innymi miejscach wskazanych w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, o czym napisano w komentowanym artykule.